Kiểm tra chuyên ngành là gì? Quy trình và danh mục hàng hóa cần kiểm tra
Kiểm tra chuyên ngành là gì? Đây là một khâu cực kỳ quan trọng, giúp bảo đảm hàng hóa tuân thủ đúng theo những quy định pháp lý và tiêu chuẩn chất lượng, trước khi tiến hành thông quan. Bài viết của Finlogistics dưới đây sẽ giúp bạn đọc tìm hiểu chi tiết khái niệm, quy trình và một số lưu ý cần nhớ khi cần thực hiện kiểm tra chuyên ngành cho hàng hóa của mình.
Kiểm tra chuyên ngành là gì?
Khái niệm kiểm tra chuyên ngành là gì được ghi rõ trong Khoản 10, Điều 3, Nghị định số 85/2019/NĐ-CP như sau:
Kiểm tra chuyên ngành là việc các cơ quan kiểm tra chuyên ngành có thẩm quyền, căn cứ theo những quy định pháp luật về tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật để tiến hành xem xét, đánh giá, xác định xem hàng hóa có đạt yêu cầu xuất nhập khẩu hoặc quá cảnh hay không.
Việc kiểm tra hàng hóa chuyên ngành cần phải được thực hiện trước khi tiến hành thông quan xuất nhập khẩu. Mục tiêu của quá trình này là nhằm đảm bảo an toàn, chất lượng cho lô hàng, bảo vệ môi trường xung quanh và sức khỏe con người, cũng như an toàn an ninh quốc gia.
>>> Đọc thêm: Hướng dẫn các bước kiểm tra sau thông quan trong xuất nhập khẩu
Danh mục hàng phải kiểm tra chuyên ngành là gì?
Danh mục hàng hóa cần phải quản lý và kiểm tra chuyên ngành được quy định rõ ràng thông qua những Văn bản pháp luật (tùy vào mỗi thời điểm có thể điều chỉnh và sửa đổi phù hợp). Một vài thủ tục kiểm tra chuyên ngành phổ biến như: công bố hợp quy, khai báo hóa chất, kiểm dịch thực vật, kiểm dịch động vật,…
Dưới đây là một số Văn bản quy định về các loại hàng hóa cần có quản lý chuyên ngành (cập nhật tới tháng 02/2025):
Hạng mục kiểm tra chuyên ngành Văn bản quy định Nội dung văn bản Hàng hóa phải kiểm dịch Nghị định số 89/2018/NĐ-CP Hướng dẫn Luật phòng, chống bệnh truyền nhiễm về kiểm dịch y tế biên giới Hàng hóa phải kiểm tra an toàn thực phẩm Thông tư số 28/2021/TT-BYT Danh mục thực phẩm, phụ gia, dụng cụ, vật liệu bao gói chứa đựng phải kiểm tra khi nhập khẩu Quyết định số 1182/QĐ-BCT 2021 Danh mục mặt hàng nhập khẩu (kèm theo mã HS) thực hiện kiểm tra chuyên ngành Danh mục hàng hóa phải kiểm tra chất lượng Thông tư số 12/2022/TT-BGTVT Quy định Danh mục hàng hóa có khả năng gây mất an toàn thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ GTVT Thông tư số 01/2021/TT-BLĐTBXH Danh mục sản phẩm, hàng hóa nhóm 2 của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội Quyết định số 1182/QĐ-BCT 2021 Danh mục mặt hàng nhập khẩu (kèm theo mã HS) thực hiện kiểm tra chuyên ngành Quyết định số 3115/QĐ-BKHCN 2020 Sửa đổi Quyết định 3810/QĐ-BKHCN về Danh mục sản phẩm, hàng hóa nhóm 2 của Bộ KHCN Quyết định số 3810/QĐ-BKHCN 2019 Danh mục sản phẩm hàng hóa nhóm 2 thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ KHCN Quyết định số 9981/QĐ-BCA 2019 Công bố mã số HS Danh mục sản phẩm, hàng hóa nhóm 2 thuộc quản lý của Bộ Công an Thông tư số 08/2019/TT-BCA Danh mục hàng hóa có khả năng gây mất an toàn của Bộ Công an Thông tư số 22/2018/TT-BLĐTBXH Danh mục hàng hóa nhóm 2 thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ LĐTBXH Hàng hóa phải kiểm tra đo lường Quyết định số 2284/QĐ-BKHCN 2018 Danh mục phương tiện đo nhóm 2 phải phê duyệt mẫu khi nhập khẩu Danh mục hàng hóa phải kiểm tra quy chuẩn, tiêu chuẩn Thông tư số 01/2021/TT-BTTTT Sửa đổi Thông tư 11/2020/TT-BTTTT Danh mục sản phẩm, hàng hóa nhóm 2 của Bộ TT&TT Thông tư số 11/2020/TT-BTTTT Danh mục sản phẩm, hàng hóa nhóm 2 thuộc quản lý của Bộ TT&TT Thông tư số 19/2019/TT-BXD Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng Quyết định số 765/QĐ-BCT 2019 Công bố danh mục mặt hàng (kèm theo mã HS) đã được cắt giảm kiểm tra chuyên ngành Văn bản số 17/VBHN-BCT 2017 Hợp nhất Thông tư liên tịch về quản lý chất lượng thép trong nước và nhập khẩu Thông tư số 21/2017/TT-BCT Quy chuẩn kỹ thuật đối với sản phẩm dệt may (trước khi lưu thông) Thông tư số 37/2013/TT-BCT Quy định nhập khẩu thuốc lá điếu, xì gà Hàng hóa phải kiểm tra hiệu suất năng lượng Quyết định số 1182/QĐ-BCT 2021 Danh mục mặt hàng nhập khẩu (kèm theo mã HS) thực hiện kiểm tra chuyên ngành Công văn số 1316/BCT-TKNL 2018 Về kiểm tra hiệu suất năng lượng tối thiểu sau khi thông quan Hàng hóa phải kiểm tra văn hóa phẩm Thông tư số 24/2018/TT-BVHTTDL Danh mục hàng hóa XK, NK thuộc phạm vi quản lý chuyên ngành văn hóa Hàng hóa phải kiểm tra an toàn bức xạ Thông tư số 112/2015/TTLT-BTC-BKHCN Hướng dẫn phối hợp kiểm tra, phát hiện, xử lý chất phóng xạ tại cửa khẩu
Vai trò của việc quản lý chuyên ngành hàng hóa
Việc kiểm tra và quản lý chuyên ngành đóng vai trò quan trọng trong xuất nhập khẩu và Logistics, bảo đảm hàng hóa tuân thủ theo những quy định pháp luật cũng như tiêu chuẩn quốc gia:
- Bảo vệ người tiêu dùng, ngăn chặn hàng hóa không đạt chất lượng tiêu chuẩn, gây nguy hại đến sức khỏe và an toàn.
- Đảm bảo chất lượng và an toàn kỹ thuật, giúp duy trì tiêu chuẩn hàng hóa và giảm bớt rủi ro liên quan tới sản phẩm.
- Bảo vệ môi trường, ngăn ngừa nguy cơ gây ô nhiễm và các tác hại xấu đến hệ sinh thái.
- Tăng cường an ninh quốc gia, kiểm tra chặt chẽ những hàng hóa nguy hiểm, vũ khí, hóa chất độc hại,…
- Hỗ trợ phát triển kinh tế bằng việc tuân thủ theo những quy định và tiêu chuẩn quốc tế, nhằm tăng cường khả năng cạnh tranh của hàng hóa trên thị trường quốc tế.
- Tuân thủ các thoả thuận, quy định quốc tế để tạo nên sự tín nhiệm và hợp tác với những đối tác nước ngoài.
Một số quy định đối với việc kiểm tra chuyên ngành
Đối với hàng xuất khẩu
Việc khai báo kiểm tra chuyên ngành sẽ phụ thuộc vào từng loại hàng hóa. Việc lấy mẫu test để kiểm tra sẽ do cơ quan quản lý kiểm tra chuyên ngành thực hiện. Có ba trường hợp phổ biến sau đây:
- Đem mẫu test lên cơ quan có thẩm quyền để kiểm tra
- Kiểm tra ngay tại nhà máy
- Kiểm tra trực tiếp tại cảng
Đối với hàng nhập khẩu
Trường hợp cơ quan phụ trách quản lý chuyên ngành lấy mẫu test tại nhà máy thì cần làm bước thủ tục đưa hàng về để tiến hành bảo quản (hàng hóa lúc này sẽ không được phép đưa vào sản xuất hoặc lưu thông). Tờ khai chỉ được phép thông quan sau khi các doanh nghiệp đã nộp giấy xác nhận lô hàng đáp ứng đầy đủ điều kiện kiểm tra chuyên ngành.
Những trường hợp không cần phải kiểm tra chuyên ngành
Những trường hợp hàng hóa được miễn kiểm tra chuyên ngành là gì? Theo Khoản 1, Điều 22, Nghị định số 85/2019/NĐ-CP, việc miễn kiểm tra Nhà nước còn được áp dụng đối với một số loại hàng hóa sau đây:
- Hàng nhập khẩu được gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh hoặc bưu chính, có trị giá Hải Quan đã được miễn thuế theo quy định pháp luật.
- Hàng nhập khẩu trong Danh mục và định lượng miễn thuế theo quy định pháp luật, phục vụ cho sinh hoạt và công tác của tổ chức nước ngoài (hưởng quyền ưu đãi miễn trừ ngoại giao).
- Hành lý, tư trang của những người nhập cảnh trong định mức miễn thuế.
- Hàng xuất khẩu hoặc nhập khẩu tại chỗ.
>>> Đọc thêm: Quy trình kiểm tra CO của một số nước trên trang điện tử mới nhất
Kết luận
Như vậy, sau bài viết này, mong rằng bạn đọc đã hiểu rõ kiểm tra chuyên ngành là gì, cũng như vai trò và những quy định đối với công tác này khi thực hiện xuất nhập khẩu hàng hóa. Nếu doanh nghiệp của bạn đang gặp khó khăn khi xử lý giấy tờ, kiểm tra chuyên ngành hoặc thông quan Hải Quan,… hãy liên hệ đến cho Finlogistics để được hỗ trợ giải quyết một cách nhanh chóng và tối ưu chi phí nhất.
Finlogistics
Thông tin liên hệ:
- Hotline: 0243.68.55555
- Phone/Zalo: 0963.126.995 (Mrs.Loan)
- Email: info@fingroup.vn
